ABC wyboru lasera

Zastosowanie laserów w branży obróbki drewna pozwala nie tylko zwiększyć wydajność i szybkość produkcji, ale i zminimalizować ilość odpadów materiałowych oraz zachować wysoką jakość wyrobu finalnego. Aby jednak laser jak najlepiej spełniał wymagane funkcje, przed wyborem konkretnego modelu warto przyjrzeć się bliżej jego parametrom. O tym, na co zwrócić uwagę, mówi Paweł Puchalski, kierownik działu optoelektroniki z firmy Semicon Sp. z o.o., która jest największym polskim producentem modułów laserowych.

Kolor wiązki lasera

Barwa światła, które emituje laser, dobierana jest w zależności od miejsca, w jakim urządzenie będzie stosowane: im mniej korzystne dla lasera warunki – jasne, mocne światło otoczenia – tym intensywniejsza musi być generowana linia.

– Najlepiej widoczna w jasnej hali czy na nasłonecznionym placu będzie linia zielona. Linia czerwona sprawdzi się wszędzie tam, gdzie światła jest mniej – np. w gorzej doświetlonych halach – podpowiada Paweł Puchalski.

Kształt wiązki: linie czy krzyż?

Jeżeli naszym celem jest precyzyjne wyznaczenie linii cięcia i tym samym zmniejszenie ilość odpadu do minimum, rozwiązaniem optymalnym będzie laser liniowy. Wyświetlona linia pokaże operatorowi najlepszą płaszczyznę cięcia.

Lasery krzyżowe sprawdzają się najlepiej przy pozycjonowaniu. Jeżeli zatem nasza produkcja wymaga dokładnego ułożenia obrabianego materiału, powinniśmy postawić właśnie na ten typ lasera.

– Odrębną kategorią są np. laserowe siatki. Oparte na dyfrakcyjnych elementach optycznych (DOE) zespoły laserowe służą do generacji siatek, linii, punktów oraz specjalnych znaków dostosowanych do wymagań użytkownika. Obraz może być rzutowany na dowolną płaszczyznę i stanowi wygodną bazę dla montażu elementów – np. uchwytów, zdobień czy otworów. Obraz może też posłużyć do szybkiego sprawdzania położenia elementów konstrukcyjnych w stosunku do projektowanego wzorca – wyjaśnia Paweł Puchalski.

Na rynku dostępne są także moduły laserowe o kształtach wiązki innych niż wymienione – np. najprostsze, czyli punktowe, lub znacznie bardziej skomplikowane. Te drugie wykonywane są na specjalne zamówienie, zatem produkcja jest droższa i bardziej czasochłonna. Jeżeli zależy nam na konkretnej wiązce, ale nie chcemy czekać, warto zwrócić się do producenta polskiego. Rodzime firmy oferują lasery równie dobrej jakości co zachodnie, zapewniając przy tym krótszy czas realizacji (nie ma potrzeby dostawy międzynarodowej), korzystniejsze ceny oraz wsparcie przy montażu – i oczywiście doborze odpowiedniego urządzenia.

Moc optyczna – co to takiego?

Pod tym terminem kryje się tak naprawdę długość linii, którą laser będzie w stanie wyświetlić. Im dłuższą linię chcemy uzyskać, tym więcej mocy optycznej potrzebujemy.

– Moduł laserowy zazwyczaj montuje się na maszynie przy pomocy specjalnego uchwytu. Idealnie, jeżeli możemy zamocować moduł pod kątem 90° do płaszczyzny obrabianego materiału. Często jednak jest to niemożliwe, a najpopularniejszym sposobem montażu jest zamocowanie lasera na niewielkiej wysokości, z boku maszyny, pod kątem. Aby wyświetlana linia była odpowiednio długa, cienka i dobrze widoczna, laser musi być zogniskowany na odpowiednią odległość wynikającą z gabarytów maszyny – mówi Paweł Puchalski.

Warto wspomnieć, że na rynku są urządzenia o regulowanej ogniskowej, które można montować na różnych uchwytach i dostrajać do danego położenia, na przykład LP-520L-10 marki Semicon. Wybierając laser, warto jednak skonsultować się ze specjalistą, który pomoże dokonać optymalnego wyboru i zapewni informacje niezbędne do bezpiecznej pracy z tymi urządzeniami.

Lasery a bezpieczeństwo

Wszelkie kwestie związane z bezpieczeństwem pracy z laserami reguluje norma PN-EN 60825-1:2014, która dzieli urządzenia laserowe na klasy bezpieczeństwa. Klasy opisujące urządzenia, które są bezpieczne dla użytkownika i nie wymagają stosowania żadnych dodatkowych środków zabezpieczających, na przykład okularów ochronnych, to 1M oraz 2M. Należy jednak pamiętać, że są to profesjonalne urządzenia przemysłowe, a nie zabawki. Wszelkie nieodpowiedzialne zachowania, celowe wpatrywanie się w wiązkę lasera czy kierowanie jej na innych zawsze mogą być niebezpieczne.

Jak nie wiadomo, o co chodzi…

Moduł laserowy jest jednorazowym wydatkiem, który szybko się amortyzuje. Zależnie od warunków i oczekiwań, jego koszt waha się od około 1100 zł do nawet kilku tysięcy. Cenę podnosi kolor wiązki (zielony jest droższy) oraz wyższa moc optyczna. Moduły laserowe polskich firm, jak na przykład firmy Semicon, są znacząco tańsze niż podobne urządzenia zagranicznych gigantów, przy zachowaniu takiej samej jakości. Podstawowy laser czerwony z osprzętem rodzimego producenta to koszt około 1000-1100 zł, na który składa się laser dedykowany dla przemysłu drzewnego (850 zł netto), zasilacz (60-80 zł) oraz komplet uchwytów (160 zł).

Ceny materiałów nieustannie wzrastają, a konkurencja nie śpi. Warto zawalczyć o zwiększenie przewagi konkurencyjnej na rynku relatywnie niewielkim zaangażowaniem kapitałowym, jakim jest zakup odpowiednio dobranego lasera. Szczególnie że to szybko zwracającą się inwestycja.

Gdzie kupić laser?

– Może warto zacząć od tego, gdzie go nie kupować…? Laser nie jest zabawką, może być niebezpiecznym narzędziem, jeżeli jest używany w nierozsądny sposób. Dlatego należy unikać niesprawdzonych źródeł. Urządzenie kupione np. na azjatyckim portalu aukcyjnym na pewno będzie tanie, ale oznaczenia na etykiecie – moc czy długość fali – mogą być jedynie deklaracją niemającą pokrycia w rzeczywistości. Rzetelni producenci przeprowadzają badania swoich urządzeń w kwalifikowanych laboratoriach. I jeżeli oznaczają je jako bezpieczne, to mają co do tego pewność – podkreśla Paweł Puchalski.

Niedawno Semicon otworzył e-sklep dedykowany tylko i wyłącznie laserom i akcesoriom do nich: www.lasery.semicon.com.pl. Znajduje się w nim asortyment dopasowany do branży drzewnej czy kamieniarskiej, a także intuicyjny konfigurator, dzięki któremu można wygodnie dopasować moduł laserowy do swoich potrzeb i od razu zamówić wycenę i konsultację.

Fot. Semicon