Finlandia – przemysł drzewny i meblarski

Finlandia (po fińsku Suomi) leży w północnej Europie. Na północy graniczy ze Szwecją i Norwegią, a na wschodzie z Rosją. Od Estonii oddzielona jest Zatoką Fińską.
Powierzchnia Finlandii wynosi 338 145 km2, co stawia kraj na siódmej pozycji w Europie. W najszerszym miejscu Finlandia mierzy 540 km, a w najdłuższym 1 160 km. Lasy zajmują 69 % powierzchni, a jeziora 10 %. W Finlandii jest 187 888 jezior i 179 584 wysp. Za kołem podbiegunowym leży 25 % powierzchni kraju.
Stolicą Finlandii są Helsinki, które liczą 560 000 mieszkańców. Helsinki z sąsiednimi miastami Espoo (221 000 mieszkańców), Vantaa (182 000), Kauniainen (8 500) tworzą metropolię zamieszkiwaną przez prawie jedną szóstą ogółu ludności kraju. Inne większe miasta to Tampere (199 000 mieszkańców), Turku (174 000) i Oulu (124 000). Około 67 % Finów zamieszkuje obecnie obszary miejskie, a 33 % tereny wiejskie.
Klimat kontynentalny charakteryzuje duże zróżnicowanie. Lato jest na ogół ciepłe, a zima mroźna. Średnia temperatura lipca w Helsinkach wynosi 22 Co, a lutego – 4 Co. Na obszarze leżącym za kołem podbiegunowym rozpoczyna się w końcu grudnia okres nieprzerwanych ciemności, noc polarna nazywana po fińsku kaamos i trwająca na wysuniętych najbardziej na północ terenach trwa 51 dni. W okresie przesilenia letniego w północnej Finlandii słońce pozostaje 51 nad horyzontem całą dobę. Najdłuższy dzień lata trwa ponad dwa miesiące.
Finlandię zamieszkuje 5 200 000 mieszkańców przy średniej gęstości zaludnienia 17 osób/km2 (122 osoby/km2 na południu, 2 osoby/km2 na północy).
W Finlandii obowiązują dwa języki urzędowe – fiński i szwedzki. Szwedzki jest uznawany za język ojczysty przez 5,4 % Finów. Lapońskim językiem saami mówi 1 700 osób mieszkających w fińskiej Laponii. Język fiński należy do ugrofińskiej grupy językowej. Najbliższym pokrewnym mu jest język estoński, nieco dalszym węgierski. W kontaktach biznesowych powszechnie używa się angielskiego.
Lasy stanowią zielone złoto Finlandii. Prawie 70% powierzchni kraju stanowią lasy. Dla porównania w Polsce jest to odpowiednio tylko 30% powierzchni kraju. Jest to cecha, która determinuje gospodarkę tego kraju. Tak wielka baza surowcowa sprzyja rozwojowi przemysłu przerobu drewna. Dostarczające surowców dla dobrze rozwiniętego w Finlandii przemysłu celulozowo-papierniczego i drzewnego lasy mają istotne znaczenie gospodarcze. Charakterystyczną cechą lasów Finlandii jest fakt, iż ponad 60% lasów to lasy prywatne. Prywatni właściciele prowadzą w swoich lasach profesjonalne działania pielęgnacyjno-hodowlane zmierzające do optymalizacji produkcji leśnej. W lasach tych zatrudniona jest służba leśna, która ma za zadanie nadzór nad właściwym funkcjonowaniem gospodarki leśnej. Bardzo mało jest za to lasów państwowych. Są to przeważnie tereny Parków Narodowych, rezerwatów. Finlandia jako kraj kładzie bardzo duży nacisk na ochronę środowiska i jego naturalnych zasobów. Pomimo tak dużej ilości przerabianego drewna, pozyskanie odbywa się zgodnie z zasadami hodowlanymi. Dość duże znaczenie ma import drewna z krajów ościennych. Najwięcej drewna importowane jest z Rosji a także z krajów Litwa, Łotwa i Estonia. Eksport wyrobów sektora leśnego w Finlandii stanowi ponad 20% ogólnej wielkości eksportu.
Oznacza to ze 1/5 produktów eksportowych w tym kraju pochodzi z sektora leśnego. Są to wyroby przemysłu celulozowo-papierniczego, który jest bardzo dobrze rozwinięty w Finlandii a także wyroby przemysłu drzewnego, z którego słynie Finlandia.
Głównymi odbiorcami wyrobów przemysłu leśnego są Niemcy, Wielka Brytania, USA, Francja, Hiszpania. Zapotrzebowanie na drewno w stanie okrągłym jest zabezpieczane przez fińskie leśnictwo w około 75% pozostałe 25% jest importowane z innych krajów.

Źródło: Finnish Forest Industries Federation

Najwyższa w świecie konkurencyjność i najmniej uciążliwe bariery biurokratyczne i regulacje administracyjne dla nowozakładanych przedsiębiorstw to podstawowe cechy gospodarki fińskiej. Gospodarkę Finlandii zaliczano w 2011 r do najszybciej rozwijających się gospodarek Unii Europejskiej. Produkt krajowy brutto wyniósł w 2012 r. 149,7 mld. EUR, zaś przypadający na jednego mieszkańca Finlandii w tym samym roku osiągnął 28.700 EUR i wzrósł w stosunku do roku poprzedniego o 2,7%. Niestety rok 2012 zakończył się wynikiem minus 0,2% PKB
W branżowej strukturze tworzenia dochodu narodowego dominującą rolę i odgrywały usługi (55 proc) oraz przemysł (25 proc) i w dalszej kolejności handel, budownictwo, oraz rolnictwo wraz z rybołówstwem i leśnictwem z udziałami wynoszącymi odpowiednio 11, 5 i 4 proc.

Na ogół należy stwierdzić, że polski producent nie jest w Finlandii specjalnie znany, zaś nieliczne polskie towary, które są tu sprzedawane nie zawsze mają logo polskiego producenta. Istnieją potencjalne możliwości zwiększenia dostaw z Polski materiałów, komponentów i podzespołów. Opinie firm fińskich aktualnie współpracujących z Polską są na ogół pozytywne. Niedostateczny jest marketing polskich produktów w Finlandii. Intensywniejsze działania marketingowe: wizyty akwizycyjne, udział w targach i wystawach, direct mail itp. na pewno przyczyniłyby się do zwiększenia polskiego eksportu do Finlandii. Duże szanse sprzedaży do Finlandii mają polscy producenci maszyn do obróbki drewna. Kraj ten potrzebuje bardzo dużych ilości tychże urządzeń, lecz ważną role odgrywa tu jakość wykonania oraz serwis po sprzedażny. Finowie duży nacisk kładą na te elementy i potrafią je wyegzekwować przy zakupie. Od lat wzrasta tez sprzedaż polskich mebli do Finlandii. Nasze meble cieszą się tu uznaniem i maja dobra renomę. Dostarczamy także tarcicę, fryzy lub lamele, ale nie są to ilości duże takie jak np. dostarcza na ten rynek Rosja. Od kilku lat w związku z trudnościami w zaopatrzeniu w drewno w Polsce nasi rodzimi producenci coraz częściej sięgają po drewno fińskie, które pomaga załatać dziury w zaopatrzeniu krajowym. Co dziwne zdarzają się tez takie okazje ze drewno fińskie jest kupowane w tej samej cenie, co polskie lub jest nawet tańsze? Jak prognozują analitycy zajmujący się sektorem drzewnym w Europie już niedługo ceny produktów w tym sektorze w Europie wschodniej i zachodniej zrównają się, co będzie dawało nowe możliwości handlu i zaopatrzenie w surowiec drzewny.
Pewną barierą w eksporcie do Finlandii jest koncentracja zakupów przez duże, wyspecjalizowane organizacje handlowe (np. KESKO), które następnie rozprowadzają towary do placówek handlowych i tym samym mają wpływ na uzyskiwane przez zagranicznych eksporterów ceny.
Ujemnym zjawiskiem jest brak przedstawicielstw polskich przedsiębiorstw w Finlandii oraz brak wypromowanej polskiej marki produktu. Przeważająca część naszych towarów jest sprzedawana pod innym, miejscowym znakiem towarowym i nie widać, jak na razie, żadnego znaczącego działania ze strony polskich firm, aby zmienić ten stan rzeczy. Polacy od lat wola handlować z Danią czy ze Szwecją a Finlandia jest przez nich jakby mało doceniana. Warto jednak zainwestować w fiński rynek, poznać go dobrze, bo to na pewno da duże możliwości współpracy.

Źródło: Finnish Forest Industries Federation

Wymagania firm fińskich w stosunku do swoich kontrahentów
Poniżej wymienione wymagania nie wyczerpują tematu i dają raczej ogólne wskazówki, co do oczekiwań ze strony fińskich firm.

• rzetelność i niezawodność (reliability) dostaw, szczególnie w przypadku kontraktów na dostawy części i komponentów do produkcji.
• jakość, tzn. jakość towaru taka jak określona w kontrakcie. Trzeba mieć na względzie to, że szefowie zakupów w firmach są zawsze bardzo zajęci i z ich punktu widzenia najlepszym dostawcą jest na ogół dostawca poprzedni, czyli już znany.
• W związku z tym nowy kandydat na dostawcę musi dążyć do nawiązania osobistego, bezpośredniego kontaktu z osobami decydującymi o zakupach. Bardzo istotne jest również, aby potencjalny dostawca był zawsze gotowy do wizyty gości z Finlandii w swojej firmie.

W celu nawiązania i utrzymywania kontaktów handlowych wymagana jest znajomość języka. W Finlandii niekoniecznie musi to być język fiński, gdyż zdecydowana większość ludzi pracujących w biznesie zna język angielski.
Generalnie biorąc, Finowie są raczej pragmatyczni, a nie wizjonerscy. Obiecujące perspektywy są mniej efektywnym argumentem negocjacyjnym niż dokładny termin dostawy, szczegółowe dane techniczne, itp. Najbardziej przekonującą informacją dla Fina jest informacja prosta i prawdziwa. Finowie są uczciwymi negocjatorami i nie składają obietnic bez pokrycia. Bardzo dużo firm polskich straciło swoją szansę przez niesłowność oraz nieterminowe dostawy.
Godnym podkreślenia jest fakt, że nasz eksport mebli i akcesoriów do Finlandii zwiększa się systematycznie. Należy podkreślić duże zainteresowanie polskimi wyrobami ze strony firm fińskich, zwłaszcza meblami giętymi, koszami z wikliny i metalu, krzesłami, sprzętem oświetleniowym, materiałami tapicerskimi, akcesoriami oraz szkłem użytkowym i dekoracyjnym. Na rynku detalicznym dominuje siedem sieci handlowych domagających się długich serii produkcyjnych. Wszystko wskazuje na to, że sieć dystrybucji nadal będzie się konsolidować. Dlatego tez najlepsza drogą dla polskich dostawców jest kontakt z tymi sieciami handlowymi, ponieważ daje to dostęp do fińskiego rynku. Jest to bezpieczny wariant dający naprawdę duże szanse powodzenia wzajemnych interesów.

Tabela; Przemysł leśny w Finlandii.

Źródło: Finnish Forest Industries Federation

Fiński przemysł drzewny to nie tylko same pozytywne aspekty. Są tez problemy.
Światowy Fundusz Na Rzecz Przyrody WWF zaliczył Finlandię, Szwecję i W. Brytanię do największych importerów drewna pochodzącego z nielegalnego wyrębu prowadzonego głównie w Rosji i krajach bałtyckich. WWF domaga się od Rady UE ds. rolnictwa i leśnictwa wprowadzenia przepisów jednoznacznie zabraniających importu na obszar wspólnoty nielegalnego drewna. „Unia Europejska musi podjąć bardziej zdecydowane działania, jeżeli chce zarówno zachować najważniejsze na świecie zasoby leśne jak i skutecznie przeciwdziałać ubóstwu. Jedynie wprowadzenie powszechnego, obligatoryjnego dla wszystkich państw członkowskich zakazu importu nielegalnego drewna będzie skutecznym instrumentem wyeliminowania procederu bezprawnego wyrębu lasów”, stwierdził Duncan Pollard, szef Europejskiego Programu Leśnego WWF.
W rankingu najbardziej pomyślnie rozwijających się gospodarek w Unii Europejskiej opracowanym przez Główne Izby Handlowe państw członkowskich Finlandia spadła w tym roku o cztery lokaty i zajęła dopiero dziewiątą pozycję. Jest to najgorszy wynik w obecnej dekadzie. W czołówce znalazły się Luksemburg, Łotwa i Estonia. Polska poprawiła lokatę o cztery punkty i została sklasyfikowana na 10 miejscu.
Na słabą pozycję Finlandii złożyły się takie czynniki jak niska dynamika wzrostu PKB i inwestycji oraz brak odczuwalnej poprawy sytuacji w zatrudnieniu. Z kolei pod względem stabilności finansowej gospodarek państw członkowskich UE Finlandia sytuuje się na czwartym miejscu po Luksemburgu, Danii i Szwecji. Tę wysoką pozycję Finlandia zawdzięcza przede wszystkim nadwyżce finansów publicznych

Źródło: Finnish Forest Industries Federation

Finlandia, mało znany kraj w Polsce potęga przemysłu drzewnego i celulozowo-papierniczego zasługuje na popularyzacje i poznanie przez polskich producentów sektora drzewnego. Warto przyglądać się i uczyć jak w zgodzie dla obopólnego dobra funkcjonuje w tym kraju leśnictwo i przemysł przerobu drewna. W zasadzie nie ma podziału w tym sektorze, jest jeden wspólny sektor leśny, który ma bardzo duży udział w gospodarce narodowej. Myślę ze w tym zakresie możemy wiele się nauczyć od fińskich kolegów. Może kiedyś w Polsce tez skończą się dyskusje i swary pomiędzy leśnikami a drzewiarzami, bo przecież obie te branże bez siebie nie mogą istnieć, dlatego tez powinny dobrze ze sobą współpracować.

Tabela: Udział % przemysłu leśnego w fińskiej gospodarce

Źródło: Finnish Forest Industries Federation

Paweł Kierasiński.