Rozwój przemysłu maszynowego jest wyznaczany przez łańcuch przyczyn, wśród których wydajność produkcji jest w dzisiejszych czasach tylko jednym z wielu elementów, na który kieruje się uwaga kupujących maszyny i urządzenia produkcyjne. Oczekiwaniem inwestorów jest coraz szerszy zakres automatyzacji wszelkich czynności pomocniczych. Ma to miejsce zwłaszcza w ostatnich latach, gdy występują coraz większe trudności w zapewnieniu odpowiedniej obsady stanowisk na prawie wszystkich etapach produkcji w wielu branżach przemysłu. Automatyzacja przyczynia się przy okazji nie tylko do poprawy warunków i bezpieczeństwa pracy, ale również umożliwia włączenie coraz większej liczby punktów procesu do zintegrowanego systemu zarządzania firmami produkcyjnymi.
Robotyzacja w FANUM
Podczas ostatniej wystawy DREMA w Poznaniu, jesienią 2019 roku, polska firma FANUM, specjalizująca się w budowie przemysłowych maszyn i centrów obróbczych m.in. dla przemysłu drzewnego i meblarskiego, pokazała kolejną nowość. Na stoisku tej firmy było wystawione pięcioosiowe centrum obróbcze serii Sigma, od wielu lat znane z niezawodnej pracy w dziesiątkach fabryk w kraju i za granicą. Innowacją było to, że podczas pokazu pracy maszyny elementy obrabiane wymieniał robot przemysłowy.
W rzeczywistości premiera takiego rozwiązania w ofercie FANUM nastąpiła już kilka lat temu. Przy okazji dostawy podobnej maszyny dwustołowej do jednej z wielkopolskich fabryk mebli został zrealizowany z powodzeniem pierwszy projekt, w którym robot umieszczał płyty wiórowe na odpowiednio przygotowanym stole maszyny, a po ukończeniu obróbki – zdejmował gotowe elementy. Rozwiązanie to sprawdziło się i funkcjonuje do dziś.
Nowością, która była pokazana w Poznaniu, a która przyciągnęła uwagę wielu zwiedzających, było to, że robot (produkcji japońskiej firmy Yaskawa) wyposażony w przyssawkę operował elementami krzesła. Zastosowanie robota usprawniło pracę maszyny, gdyż konstrukcja jej dotychczasowego wyposażenia (automatyczny zasobnik elementów) powodowała, że operator musiał być w większym stopniu zaangażowany do procesu obsługi maszyny. Obecnie, gdy maszyna wykonuje obróbkę, operator może w tym samym czasie wykonywać inne prace pomocnicze. Jest to możliwe dzięki temu, że robot może być zaprogramowany do obsłużenia większej liczby elementów obrabianych w porównaniu do pojemności standardowego magazynka maszyny. W tej sytuacji może być wykonana seria nawet z całej palety. Czynnością dodatkową, której nie jest w stanie zapewnić żaden klasyczny zasobnik elementów, jest to, że robot może w czasie zaprogramowanej pauzy pomiędzy zabiegami technologicznymi obrócić element w imadłach roboczych dla umożliwienia wykonania dodatkowego zabiegu na stronie elementu, która nie jest normalnie dostępna.
Zastosowanie robotów do wykonywania podstawowych czynności przy załadunku i rozładunku maszyn ma również znaczący wpływ na poprawę bezpieczeństwa pracy. Jest to zgodne z dążeniem do odsunięcia osób obsługujących, na ile jest to tylko możliwe, od tych stref, w których całkowite wyeliminowanie zagrożeń istniejących w urządzeniach nie jest do końca wykonalne.
Nowoczesna koncepcja w przemyśle – Industry 4.0
Obecnie, w dobie niezwykle szybkiego rozwoju technik wytwarzania, pojawiają się coraz sprawniejsze narzędzia umożliwiające lepsze powiązanie wszelkich zasobów firmy, przynoszące w krótkim czasie wymierne korzyści. Rozwój systemów zarządzania sprawia, że dosięgają one coraz większej liczby podstawowych stanowisk pracy – pojedynczych obrabiarek i innych urządzeń oraz różnych komponentów ich wyposażenia. Dzieje się tak dzięki postępowi w elektronice i systemach łączności sieciowej. Obecnie jest możliwe monitorowanie nie tylko danych statystycznych (np. liczba wykonanych cykli obróbki), ale również parametrów technicznych w eksploatacji maszyn. Ma to niezwykle duże znaczenie w zapewnieniu sprawnego działania środków produkcji. Połączenie opisanych cech, które stanowią znaczący fragment w całości funkcjonowania przedsiębiorstwa, są określane jako „czwarta rewolucja przemysłowa”, której zostało nadane miano Industry 4.0.
Elementy tej koncepcji można znaleźć również w ofercie FANUM. Od samego początku istnienia firma ta stawiała na jak najdalej idący postęp techniczny i oferowała w budowanych maszynach rozwiązania, które nadążały za światowymi trendami branży maszynowej. Pod uwagę były i są stale brane wszelkie sugestie klientów, stanowiące sygnał zwrotny z rynku, przekazujący konstruktorom i automatykom dane wejściowe do prac innowacyjnych. Od dawna każda z maszyn marki FANUM jest przystosowana do przyłączenia do sieci internetowej. Ma to znaczenie w usprawnieniu łączności wewnętrznej w zakładzie użytkownika maszyny – programy robocze oraz zadania produkcyjne są tutaj przekazywane bezpośrednio z biura do komputera obrabiarki.
Systemy takie pracują zwłaszcza w dużych fabrykach mebli, gdzie organizacja i optymalizacja procesu przebiega na bieżąco, a każda minuta przestoju z jakiejkolwiek przyczyny może powodować duże i bardzo trudne do nadrobienia straty produkcyjne. Jeśli jest to konieczne, maszyny FANUM są wyposażane w dodatkowe urządzenia monitorujące, które przekazują zwrotnie do biura dane o wielkości wykonanej produkcji.
Oprócz danych statystycznych do stanowiska nadzoru produkcji mogą być przekazywane informacje o stanie technicznym obrabiarki. Dzięki temu bez problemu można zaplanować konieczne przeglądy, czynności konserwacyjne i z wyprzedzeniem wymianę podzespołów, które tego wymagają, aby uniknąć nagłych napraw wykonywanych w trybie awaryjnym. Monitorowaniu podlegają np. takie parametry, jak aktualny stan elektrowrzecion (stopień obciążenia, temperatura uzwojeń, temperatura łożysk itp.).
Kompleksowa opieka nad parkiem maszynowym
Koncepcja Industry 4.0 znakomicie wspomaga działania serwisowe, które są oczkiem w głowie firmy FANUM. Jak to określa zarząd FANUM: „Pierwszą maszynę sprzedaje sprawnie działający marketing, a następną – równie sprawny serwis”.
Ma to odbicie w rzeczywistości – bardzo wielu z dotychczasowych klientów tej firmy, w przypadku konieczności zakupu kolejnej maszyny lub centrum obróbczego, powraca do tego samego dostawcy. Wśród użytkowników ponad 200 wyprodukowanych maszyn FANUM jest już kilku, którzy posiadają w swoich zakładach nawet po 6-7 maszyn tej marki (w tym również firmy zagraniczne).
W działalności serwisowej FANUM wyróżnia się szybkością działania i bezproblemową dostępnością części zamiennych. Na szczęście dla klientów tej firmy nie ma zbyt wielu okazji do udowadniania tej właściwości. Dzieje się tak dlatego, że już na etapie projektowania są wykorzystywane bardzo zaawansowane systemy CAD/CAM i MES. Niebagatelną sprawą dla użytkownika jest stosowanie do montażu w maszynach FANUM standardowych podzespołów znajdujących się w podstawowych programach produkcyjnych poddostawców.
Fot. Fanum
