2023 był rokiem spadków wyników i redukcji zatrudnienia w polskiej branży meblarskiej. Wprawdzie udało jej się utrzymać silną pozycję na rynku międzynarodowym, ale sytuacja jest nadal trudna. Być może koniunktura poprawi się w drugiej połowie 2024 r.
Pod znakiem spadków
Polska branża meblarska znalazła się w trudnym okresie cyklu gospodarczego. Według opracowania B+R Studio, bazującego na danych GUS, klimat koniunktury w branży meblarskiej w ostatnich dwóch latach był najgorszy od dwóch dekad. Niższy wskaźnik niż w 2023 r. (-6,8) i 2022 r. (-9,8) odnotowano jedynie w 2001 r. (-11,8). Na sytuacji sektora odbiły się przede wszystkim: wysokie koszty prądu i benzyny, szybko rosnące wynagrodzenia, wysoka inflacja i niepewność związana z wojną na Ukrainie.
Wartość produkcji sprzedanej polskich firm meblarskich w 2023 roku wyniosła 64 mld zł, co oznacza spadek o 6% w stosunku do roku 2022. Mniejsze ilości zamówień oraz rosnące koszty produkcji zaczęły zagrażać rentowności przedsiębiorstw. Aby ratować zakłady oraz dostosować się do zmniejszonej ilości zamówień, firmy meblarskie zostały zmuszone do redukcji zatrudnienia. Od kwietnia 2022 do grudnia 2023 roku w branży meblarskiej zniknęło 18 tysięcy etatów.
Rynki zagraniczne
Polska w 2023 r. utrzymała wysoką pozycję na arenie międzynarodowej w zakresie produkcji i eksportu mebli. Zajęliśmy szóste miejsce pod względem produkcji, a drugie pod względem eksportu mebli na świecie. Jednocześnie pozostaliśmy największym eksportem mebli w Europie.
Nie najlepsza koniunktura na rynkach światowych sprawiła, że również w przypadku wymiany międzynarodowej polską branżę dotknęły spadki. Wartość eksportu zmniejszyła się bowiem w ubiegłym roku o 3%, osiągając 62,2 mld zł. Pod względem wolumenu natomiast sprzedaż zagraniczna skurczyła się aż o 11 %.
Perspektywy na 2024 rok
Wszystko wskazuje na to, że to nie koniec trudnej sytuacji na rynku meblarskim. Według prognoz wartość produkcji sprzedanej co najwyżej utrzyma się na poziomie z 2023 r (ok. 64 mld zł). Brak nadziei na poprawę przekłada się na plany dalszej redukcji zatrudnienia. Według wstępnych szacunków w branży meblarskiej w 2024 roku ubędzie kolejnych 5 tys. etatów.
Branża ma nadzieję na lekką poprawę dopiero w drugim półroczu, jednak dużo zależy od tego, jak będzie wyglądało otoczenie rynkowe sektora, zwłaszcza to krajowe. Do najpoważniejszych problemów polskich producentów mebli należy w dalszym ciągu dostęp do surowca drzewnego z certyfikatem odpowiedzialnej gospodarki leśnej FSC (Forest Stewardship Council). W poprzednich latach Lasy Państwowe stopniowo odchodziły od tej obowiązującej powszechnie na świecie certyfikacji, co budziło coraz większe obawy wśród polskich producentów bazujących na surowcu drzewnym. Certyfikat FSC jest bowiem wymagany przez dystrybutorów mebli na całym świecie. Jeżeli Lasy Państwowe nie powrócą do certyfikacji FSC, możemy spodziewać się dalszych spadków wolumenu produkcji mebli nawet o 20-30%.
Rynek drewna
Kolejnym czynnikiem, który utrudnia wyjście z dołka branży meblarskiej, jest system sprzedaży drewna wprowadzony przez poprzednią dyrekcję Lasów Państwowych. Polscy producenci mebli oczekują zmian w tym systemie, które sprawią, że stanie się on transparentny i bardziej dostępny dla przedsiębiorców oraz będzie promował przerób surowca drzewnego w Polsce.
Prawdopodobnie dużym wyzwaniem dla branży meblarskiej będą również zapowiadane ograniczenia w pozyskaniu surowca drzewnego. Wydzielenie 20% powierzchni lasów z pozyskania drewna wymaga mądrej i strategicznej współpracy najważniejszych interesariuszy. Producenci mebli wskazują na ekologiczne walory wyrobów z drewna (niski ślad węglowy, długoletnie magazynowanie CO2) i niechętnie patrzą na perspektywę zastąpienia tego naturalnego surowca innymi, mniej przyjaznymi dla środowiska materiałami, np. plastikiem i metalem. Rozwiązaniem problemu mogłoby być umożliwienie producentom mebli korzystanie z alternatywnego źródła surowca, jakim jest drewno poużytkowe oraz ograniczenie spalania drewna na rzecz wykorzystania go do produkcji materiałów drewnopochodnych. Wymaga to jednak zmiany przepisów, o co branża meblarska postuluje już od kilku lat.
O Ogólnopolskiej Izbie Gospodarczej Producentów Mebli
Ogólnopolska Izba Gospodarcza Producentów Mebli została powołana 9 stycznia 1996 r. w celu reprezentowania i obrony interesów zrzeszonych w niej podmiotów gospodarczych oraz kształtowania w obrocie gospodarczym zasad dobrego obyczaju i uczciwej konkurencji. Misją Izby jest integracja polskiej branży meblarskiej w celu skutecznego współuczestnictwa w kształtowaniu rozwoju polskiej branży meblarskiej, aktywne promowanie polskich mebli w kraju i na świecie oraz wspieranie dążeń do zapewnienia konsumentom pełnej satysfakcji z zakupu i użytkowania wyrobów polskiego przemysłu meblarskiego.
