Wprowadzanie do istotnych warunków zamówienia przetargowego na meble zgodności tych wyrobów z normatywnymi wymaganiami bezpieczeństwa użytkowego, wytrzymałości, trwałości i stateczności jest całkowicie zrozumiałe. Nabywca musi mieć pewność, że zamówione meble będą tak zaprojektowane i wykonane, aby podczas ich normalnego użytkowania nie powstawało ryzyko urazu, na przykład w wyniku oderwania się ciężkiego elementu składowego lub przewrócenia mebla oraz że meble te w dłuższym okresie będą prawidłowo funkcjonować.
Niestety, jak w każdej innej dziedzinie działalności gospodarczej, diabeł tkwi w szczegółach.
Do naszego ośrodka zgłaszają się producenci mebli biurowych z prośbą o wyjaśnienia, jak interpretować wymagania przedstawione w specyfikacjach przetargowych. Z przykrością musimy stwierdzić, że liczne wątpliwości producentów są całkowicie uzasadnione. Poniżej czerwoną czcionką zacytowany jest fragment specyfikacji istotnych warunków zamówienia jednego z tegorocznych przetargów, który z mniejszym lub większym podobieństwem powielany jest w innych przetargach.
SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA
na wykonanie i montaż ………
6.1. Wymagania dotyczące wykonania i montażu wyposażenia.
1. Opisane meble muszą ze względu na swoje przeznaczenie posiadać atesty bezpieczeństwa, wytrzymałości i stateczności w zakresie zgodności z normami podanymi poniżej, wydane przez niezależne jednostki certyfikujące:
– EN 14073-2 lub równoważna Meble biurowe. Meble do przechowywania. Część 2: Wymagania – bezpieczeństwa,
– EN 14073-3 lub równoważna Meble biurowe. Meble do przechowywania. Część 3: Metody badań stateczności i wytrzymałości konstrukcji,
– EN 14074 lub równoważna Meble biurowe. Stoły, biurka i meble do przechowywania. Metody badań wytrzymałości i trwałości części ruchomych,
– EN 527-1 lub równoważna Meble biurowe – Stoły robocze i biurka – Część 1: Wymiary,
– EN 527-2 lub równoważna Meble biurowe – Stoły robocze i biurka – Część 2: Mechaniczne wymagania bezpieczeństwa,
– dla stołów zamawiający wymaga dołączenia do oferty pozytywnej oceny ergonomicznej przygotowanej w oparciu o normę PN EN 527-1 lub równoważną oraz Rozporządzenie MPiPS z 1 grudnia 1998 (Dz. U. Nr 148, poz. 973),
– EN 527-3 lub równoważna Meble biurowe – Stoły robocze, biurka i dostawki – Część 3: Mechaniczne wymagania bezpieczeństwa.
Nasze uwagi do zacytowanego fragmentu specyfikacji przedstawiamy poniżej.
• Polska już od wielu lat jest członkiem Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego i wszystkie przytoczone w specyfikacji normy europejskie „EN” mają polskie odpowiedniki PN-EN o tym samym statusie co europejskie wersje oficjalne.
• Nie ma normy EN 527-3 Meble biurowe – Stoły robocze, biurka i dostawki – Część 3: Mechaniczne wymagania bezpieczeństwa. Domyślamy się, że organizator przetargu miał na myśli normę EN 527-3 z polskim odpowiednikiem PN-EN 527-3:2004 Meble biurowe – Stoły robocze i biurka – Część 3: Metody oznaczania stateczności i wytrzymałości mechanicznej konstrukcji.
• Meble do przechowywania mogą spełniać tylko wymagania normy PN-EN 14073-2:2006 Meble biurowe – Meble do przechowywania – Część 2: Wymagania bezpieczeństwa.
Zacytowana w specyfikacji norma: EN 14073-3 z polskim odpowiednikiem PN-EN 14073-3:2006 Meble biurowe – Meble do przechowywania – Część 3: Metody badań stateczności i wytrzymałości konstrukcji jest normą metodyczną, przypisaną do oceny wymagań bezpieczeństwa zgodnie z punktami 3.5.2 i 3.5.3 normy PN-EN 14073-2:2006.
• Stoły i biurka mogą spełniać tylko wymagania normy PN-EN 527-2:2004 Meble biurowe – Stoły robocze i biurka – Część 2: Mechaniczne wymagania bezpieczeństwa.
Zacytowana w specyfikacji z błędnym tytułem norma EN 527-3 z prawidłowym polskim odpowiednikiem PN-EN 527-3:2004 Meble biurowe – Stoły robocze i biurka – Część 3: Metody oznaczania stateczności i wytrzymałości mechanicznej konstrukcji jest normą metodyczną przypisaną do wymagań zawartych w punkcie 4 normy PN-EN 527-2:2004.
• Na życzenie podmiotu ogłaszającego przetarg wymiary stołów i biurek powinny być zgodne z PN-EN 527-1:2011 Meble biurowe – Stoły robocze i biurka – Część 1: Wymiary. Często mamy jednak do czynienia z paradoksem, że zaproponowane w specyfikacjach opisy zamawianych biurek proponują wymiary niezgodne z tą normą.
• Wymiary stołów i biurek (takie jak wysokość powierzchni roboczych, głębokość prześwitu na kolana, minimalna głębokość i szerokość miejsca na nogi, minimalna głębokość powierzchni roboczej biurka) zawarte w PN-EN 527-1:2011 Meble biurowe – Stoły robocze i biurka – Część 1: Wymiary opracowane zostały w oparciu o poważne prace ergonomiczne przez komitet techniczny Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego. W tej sytuacji opracowanie wymaganej w specyfikacji pozytywnej oceny ergonomicznej dla mebli, które mają wymiary zgodne z normą PN-EN 527-1:2011, jest kompletnym nieporozumieniem.
• Mimo że norma PN-EN 14074:2006 Meble biurowe – Stoły, biurka i meble do przechowywania – Metody badań wytrzymałości i trwałości części ruchomych zgodnie z nazwą jest normą metodyczną, zawiera ona parametry badań mające znamiona wymagań. Dlatego organizator przetargu w trosce o zapewnienie zwłaszcza trwałości zamawianych mebli powinien w specyfikacji umieścić wymaganie, że drzwi i elementy wysuwane powinny spełniać parametry wytrzymałości i trwałości określone przez PN-EN 14074:2006.
Atesty zgodności mebli biurowych z wymaganiami PN-EN 527-2:2004 i PN-EN 14073-2:2006 oraz parametrami wytrzymałości i trwałości ich części ruchomych wg PN-EN 14073-2:2006 wystawiane zarówno przez naszą firmę, jak i inne znane autorowi jednostki badawcze obejmują wszystkie meble systemu zgłoszonego do badań. W przypadku mebli do przechowywania wytypowane z tego systemu do badań meble są tak dobierane, by w badaniach sprawdzone były wszystkie wymagania normy związane z rozwiązaniami konstrukcyjnymi systemu. W przypadku stołów roboczych i biurek do badań kieruje się meble reprezentujące w danym systemie przyjęte rozwiązania stelaża lub konstrukcji płytowej. Takie rozwiązanie jest konieczne, gdyż ze względów finansowych nie można poddać badaniom wszystkich mebli systemu liczącego często kilkadziesiąt pozycji katalogowych.
Zdarzają się jednak (na szczęście rzadko) przypadki, że organizator przetargu żąda szczegółowego atestu na wszystkie meble będące przedmiotem tego przetargu. Jest to kolejne nieporozumienie, gdyż od strony inżynierskiej wyniki badań wykonane na reprezentatywnej pod względem przyjętych rozwiązań konstrukcyjno-materiałowych próbie można odnieść do innych wyrobów.
Jesteśmy przekonani, że gdyby w specyfikacjach przetargowych pojawiał się zapis przedstawiony tym razem zielona czcionką, byłby on zdecydowanie bardziej przejrzysty dla producentów mebli, a jednocześnie w niczym nieumniejszający gwarancji zakupu mebli spełniających wymagania norm, to znaczy bezpiecznych, solidnych i trwałych.
Meble muszą być zgodne z wymaganiami bezpieczeństwa, wytrzymałości i trwałości poniżej podanych norm, przy czym zgodność ta musi być potwierdzona atestami niezależnych jednostek badawczych:
– PN-EN 14073-2:2006 Meble biurowe – Meble do przechowywania – Część 2: Wymagania bezpieczeństwa,
– PN-EN 527-2:2004 Meble biurowe – Stoły robocze i biurka – Część 2: Mechaniczne wymagania bezpieczeństwa,
– PN-EN 14074:2006 Meble biurowe – Stoły, biurka i meble do przechowywania – Metody badań wytrzymałości i trwałości części ruchomych (dotyczy drzwi i szuflad).
Wymiary stołów i biurek powinny być zgodne z wymiarami przedstawionymi w PN-EN 527-1:2011 Meble biurowe – Stoły robocze i biurka – Część 1: Wymiary.
mgr inż. Łucjan Kokorniak
Inżynierski Ośrodek Kształtowania Jakości Wyrobów „ATEST”
w Poznaniu Spółka z o.o.
tel. +48 61 8 652 689,
tel. kom. +48 604 869 286
www.atesty-meble.pl
.